گلن مقدم، استاد دانشگاه و معاون مدیرکل پژوهشی دانشگاه فرهنگیان ایران هشدار داد که اگر دیپلماسی آب نداشته باشیم، دریای خزر را در آینده نزدیک از دست خواهیم داد.
گلن مقدم، استاد دانشگاه و معاون مدیرکل پژوهشی دانشگاه فرهنگیان ایران و فعال محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار محیط زیست خبرگزاری صدا وسیما، با اشاره به روز دریای خزر و با توجه به اهمیت نامگذاری این روز، خاطرنشان کرد: چالش های زیست محیطی پیش روی این دریاچه و معضل مهاجرت را بررسی کرده و مناطق ساحلی دریای خزر را یکی از عوامل مهم آلودگی فیزیکی دریای خزر می دانند.
گردشگری بدون آموزش و مدیریت
وی گفت: در دهه های اخیر حدود 20 میلیون نفر از ایران به سواحل شمالی کشور مهاجرت کرده اند. افزایش جمعیت همراه با مهاجرت فصلی مردم به مناطق ساحلی شمالی عامل مهمی در آلودگی فیزیکی دریای خزر بود.
گلن مقدم ادامه داد: علاوه بر ایران، کشورهای واقع در سواحل دریای خزر با این افزایش جمعیت مواجه هستند و این فشار جمعیتی نتایج ناگواری در آلودگی فیزیکی دریای خزر داشته است.
متأسفانه عدم آموزش موضوعات زیست محیطی برای گردشگران باعث شده است تا گردشگران از ارزش وجودی منابع طبیعی بکر و دست نخورده آگاهی لازم را کسب نکنند. پخش زباله های پلاستیکی پراکنده شده توسط گردشگران در سواحل دریای خزر در هنگام طوفان باران که همگی به دریا ختم می شود.
فاضلاب بیمارستانی، صنعتی و خانگی
گلن مقدم درباره نتایج تحقیقات انجام شده در گیلان گفت: در مطالعه ای که بر روی آب های دریاچه خزر در گیلان انجام شد، مشخص شد که بیشتر میکروب های مشاهده شده در سواحل ایران مربوط به میکروب های مدفوع انسان است.
این فعال محیط زیست گفت: نتیجه این بررسی نشان می دهد که آب فاضلاب خانگی بدون اینکه توسط بدن انسان تصفیه شود وارد دریای خزر می شود و این آلودگی از طریق آبزیان و ماهیان دریای خزر به انسان منتقل می شود.
بیشتر ماهیان دریای خزر منقرض شده اند
در گذشته ماهی هایی در دریای خزر وجود داشته که در سواحل این دریا دیده می شود مانند ماهی کیلکا یا کیواک که در سال های اخیر کمتر دیده می شود. گونه های آبزی مانند سوف، خزر، ماهیان خاویاری و ماهی آزاد در دریای خزر در آستانه انقراض هستند.
کاهش سطح آب دریای خزر
محققان اعلام کردند که سطح آب دریای خزر در دهه های اخیر حدود دو متر کاهش یافته است.
گلن مقدم بر خلاف اکثر کارشناسان محیط زیست که تبخیر آب را عامل اصلی کاهش سطح آب دریای خزر می دانند، معتقد است که کاهش آب ورودی به دریای خزر نقش زیادی در این موضوع داشته است.
با افزایش ساخت سدها به ویژه بر روی رودخانه ولگا که بزرگترین ورودی دریای خزر محسوب می شود، شاهد کاهش جریان آب به دریای خزر هستیم و همچنین با افزایش جمعیت، تعداد سکونتگاه‌های ساخته شده در کنار چشمه‌ها افزایش یافته و در نتیجه سکونتگاه‌ها مانع از ورود آب از چشمه‌ها به سطوح می‌شوند.
این فعال محیط زیست به رصد میدانی خود از ساحل رامسر نیز اشاره کرد و گفت: این ساحل نسبت به بیست سال گذشته حدود 15 متر افت داشته است.
گلن مقدم وجود تمامی عوامل ذکر شده را علاوه بر ضریب تبخیر آب، یکی از دلایل مهم کاهش سطح آب دریای خزر می داند و معتقد است دولت های حاشیه دریای خزر این کار را انجام می دهند و نمی کنند برخورداری از دیپلماسی آب و این امر چالش های زیست محیطی پیش روی دریای خزر را عمیق تر کرده است.
این فعال محیط زیست در پایان گفت: اگر کارگروه تخصصی مرتبط با دیپلماسی آب در وزارت امور خارجه برای دریای خزر تشکیل شود، قدرت مذاکره و مشورت ایران برای دستیابی به اهداف زیست محیطی دریای خزر افزایش می یابد و ما نیز در این زمینه اقدام می کنیم. می تواند چشم انداز مثبتی برای آینده دریای خزر داشته باشد.
iribnews به نقل از تیلا
