مصطفی سعیدی کارشناس حوزه انرژی گفت: ادامه واردات بنزین و عدم مدیریت تقاضای مصرف کننده، کشور را در تامین منابع ارزی با مشکل مواجه می کند.
مصطفی السعیدی کارشناس انرژی در گفت و گو با خبرنگار تیلاوی به تاثیر مستقیم تولید خودروهای جدید بر افزایش مصرف بنزین اشاره کرد و گفت: مصرف بنزین هر سال افزایش می یابد و بر این اساس نیاز به واردات افزایش می یابد.
وی تصریح کرد: سالانه بیش از یک میلیون خودرو وارد چرخه حمل و نقل در کشور می شود و اگر این خوش بینی را در نظر بگیریم که هر خودرو در هر 100 کیلومتر 9 لیتر بنزین مصرف می کند، تقریبا 6 تا 7 میلیون لیتر بنزین می شود. روزانه مصرف می شوند که باعث افزایش مصرف می شود.
السعیدی ادامه داد: این موضوع از نظر تامین منابع ارزی کشور را با مشکل مواجه می کند و یکی از عوامل افزایش قیمت دلار خواهد بود. تورم ناشی از کسری بودجه ناشی از واردات بنزین نیز به مردم فشار می آورد.
وی بیان کرد: ما علاوه بر مدیریت مصرف بنزین نیازمند یک برنامه جامع هستیم که برای شرکت های مرتبط با مصرف بنزین و حمل و نقل و همچنین تردد مردم عادی مشکلی ایجاد نکند. ما ظرفیت خوبی در زمینه گاز طبیعی داریم، یعنی گاز طبیعی فشرده به عنوان سوخت جایگزین که می توانیم از آن برای کمک به بخش حمل و نقل عمومی و شرکت های مرتبط با حمل و نقل استفاده کنیم.
این کارشناس انرژی گفت: صنعت CNG حدود پنج سال است که ظرفیت 20 میلیون متر مکعب در روز را دارد. این عدد معادل 20 میلیون لیتر بنزین در روز است. ما با زیرساخت های موجود این توانایی را داریم که مصرف روزانه گاز طبیعی فشرده را به 40 میلیون مترمکعب برسانیم.
وی بیان کرد: شرایط فعلی قیمت، استفاده از گاز طبیعی فشرده را برای بسیاری از مردم نامناسب کرده است. بنابراین دولت باید قوانینی را در این زمینه اجرا کند. اول اینکه مردم باید از کارت سوخت شخصی خود استفاده کنند و اگر کسی بخواهد بیش از سهم شخصی خود استفاده کند، سوخت جایگزین باید به راحتی در دسترس آنها باشد. حتی عرضه دوگانه سوز به خودروهای شخصی به صورت رایگان برای دولت سودآور است.
افزایش تولید بنزین با روند افزایش مصرف فعلی منطقی نیست
السعیدی ادامه داد: افزایش تولید بنزین کار ساده ای نیست، اما می توان چنین طرح هایی را برای مدیریت مصرف و غلبه بر عدم تعادل بنزین اجرا کرد. دولت بیش از دو سال است که برای ساخت پالایشگاه نفت شهید سلیمانی تلاش می کند، اما عملا هیچ اتفاقی نیفتاده است. حتی اگر فرض کنیم این پالایشگاه در حال حاضر در حال تولید باشد، تنها تا حدود یک سال و نیم می تواند کمبود بنزین را جبران کند و پس از آن با افزایش تولید خودرو، دوباره نیاز به واردات بنزین خواهیم داشت.
وی گفت: راه اندازی این پالایشگاه به بیش از 10 میلیارد دلار نیاز دارد و تعادل بین تولید و مصرف بنزین در کشور تنها برای مدت کوتاهی امکان پذیر است. با این فرض که تمام ظرفیت آن صرف تولید بنزین می شود و نمی خواهیم در این پالایشگاه محصولات پتروشیمی تولید کنیم.
بیشتر بخوانید:
این کارشناس انرژی گفت: کشور در شرایط جنگ اقتصادی به سر می برد و به دلیل مشکلات تامین درآمد ارزی، هیچ محصولی به هیچ وجه نمی توان به مردم عرضه کرد. در بسیاری از کالاها، توزیع بین مردم بر اساس شماره ملی و تعداد اعضای خانواده انجام می شود. در چنین شرایطی واردات 4 یا 6 میلیارد دلاری سوخت اصلا منطقی نیست.
وی همچنین گفت: با تکمیل طرح های ناقص وزارت نفت از جمله ایجاد خطوط لوله جدید برای انتقال نفت به پالایشگاه ها یا خطوط جدید برای انتقال فرآورده ها از پالایشگاه ها به انبارهای نفت می توان ظرفیت تامین سوخت را به حدود 3 میلیون لیتر بنزین و 4 لیتر افزایش داد. میلیون لیتر گازوئیل
السعیدی گفت: این طرح ها نمی تواند معجزه کند و ممکن است سالانه نیمی از نیاز کشور به افزایش مصرف بنزین را تامین کند. بنابراین تمرکز اصلی دولت باید بر مدیریت تقاضا باشد. باید بازاری بین مردم شکل بگیرد تا مردم بدانند با کاهش مصرف بنزین می توانند سود ببرند.
کمک به صرفه جویی باعث کاهش مصرف بنزین می شود
وی افزود: مردم باید در صرفه جویی در مصرف حامل های مختلف انرژی از جمله بنزین سهیم باشند. قیمت گذاری در این بازار پس انداز گاز نیز در ابتدا باز است. دولت باید یک تنظیم کننده بین افرادی که سهمیه مازاد می آورند و افرادی که سهمیه کمتر می آورند، شود. فرد دارای سهمیه مازاد باید آن را با سقف قیمت مشخص به دولت بدهد و دولت باید آن را با همان سقف قیمت به افراد دارای سهمیه پایین بفروشد.
این کارشناس انرژی گفت: بر اساس محاسبات وزارت نفت، سهم موجود کارت سوخت شخصی حدود 60 درصد مردم در پایان هر ماه مازاد باقی می ماند. برای افرادی که شغلشان وابسته به مصرف بنزین است، دولت باید فوراً طرح دوگانه سوز رایگان خودروها را اجرا کند.
وی تصریح کرد: اگر دولت روش های مدیریت تقاضا را اعمال می کرد 300 یا 400 میلیون دلار هزینه داشت اما عدم اجرای این طرح ها سالانه 6 میلیارد دلار زیان و کسری بودجه نگران کننده ایجاد می کرد.
السعیدی تاکید کرد که این راهکارها با هدف جلوگیری از افزایش ناگهانی قیمت بنزین و عدم فشار بر مردم ارائه می شود. از طریق این راهکارها می توان تقاضای مصرف بنزین را بدون فشار بر مردم و استفاده از توانمندی های موجود در کشور مدیریت کرد.
وی بیان کرد: راهکار دیگر تمرکز بر رهایی از خودروهای فرسوده است. اگر دولت تعرفه های مناسبی برای واردات خودروهای فرسوده تعیین کند، بسیاری از مردم می توانند بدون نیاز به کمک دولت، خودروهای فرسوده و پرمصرف را با خودروهای کم مصرف جایگزین کنند.
سعیدی همچنین تاکید کرد: در تمام دنیا قیمت گذاری به گونه ای انجام می شود که مردم ترغیب به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی شوند اما در ایران برعکس است و هزینه استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی برای رفت و آمد بین شهرها بسیار گرانتر از استفاده از وسایل نقلیه عمومی است. آن را حمل و نقل عمومی تبدیل به ماشین شخصی می شود.
