کارت‌های شتاب ایران در خودپرداز‌های روسیه کار می‌کنند

به گزارش خبرگزاری صیداف و سیما، سومین برنامه جهان مسار خبر یکشنبه 26 تیرماه با حضور محسن کریمی معاون بانک مرکزی بین المللی با موضوع اقدامات دوجانبه ایران و روسیه پخش شد.

سوال: آقای کریمی در نتیجه مذاکرات دیروز آقای فرزین و اعلام این توافق دوجانبه چه اقداماتی با روسیه انجام شده است؟
خامه ای: به نام خداوند متعال در خدمت شما هستم اقدامات متقابل و مشترک دو بانک مرکزی ایران و روسیه تقریباً از ابتدای دولت سیزدهم و به لطف خدا در پایان آن آغاز شد. بانک های مرکزی کشور در دولت سیزدهم چهار اقدام مهم و راهبردی را انجام دادند و دو اقدام از قبل اعلام شده که امکان تبادل پیام های استاندارد بانکی شامل اعتبار اسنادی، حواله بانکی و سایر پیام های استاندارد بانکی را در دستور کار خود داشتند.

سوال: آیا این به این معنی است که این دو مرحله انجام شده است؟
خامه ای: بله، اما برای استفاده از این زیرساخت‌های ریلی که ایجاد شده بود، باید دو اقدام مهم دیگر انجام می‌شد که یکی امضای قرارداد نقدی بین دو کشور و دیگری پرداخت کلیه پرداخت‌های کارتی بود. در عوض به لطف خدا این دو اقدام تکمیل شد و انشاالله در هفته های آینده این کارت از پایان مرداد ماه تکمیل و به بهره برداری خواهد رسید.
سوال: آیا این بدان معناست که ایرانیان در روسیه و روس ها در ایران می توانند از کارت های بانکی کشور خود در دستگاه های خودپرداز و دستگاه های خودپرداز استفاده کنند؟
خامه ای: آره.

سئوال: حال، چه پیامدها و آثار اقتصادی می تواند بر ما داشته باشد، به ویژه با توجه به این محاصره؟
خامه ای: ببینید، قبل از اینکه بحث پرداخت با کارت را مطرح کنم، ابتدا قرارداد پولی بین دو بانک مرکزی را برای شما توضیح می‌دهم که در واقع نوعی خط سوآپ نقدینگی بین دو کشور است که شاید مثلاً یک دهه یا خیلی اصطلاحی باشد یک و نیم دهه پیش، قراردادهای سوآپ ارزهای بین بانک های مرکزی کشورها رایج است. خب این یک رویکرد برای خلاص شدن از دلار است، این رویکردی است برای کاهش ریسک تحریم‌ها توسط آمریکایی‌ها، در واقع یک اقدام غیرقابل تحریم است، ما یک سری اقدامات داریم که نوع شکستن آن است. تحریم اما این اقدام از نوع غیر تحریمی است یعنی کشور را اینطور می کند. با توافق بانک مرکزی با پول ملی خود غیر قابل مجازات است.

کارت های شتاب ایرانی در دستگاه های خودپرداز روسیه کار می کنند

سوال: یعنی اگر روزی می خواستیم با روسیه تجارت کنیم باید از ارز سوم دلار و یورو استفاده می کردیم و بین ارزهای دو کشور تحریم می شدیم. آیا دوباره اتفاق خواهد افتاد؟
خامه ای: حالا که وارد موضوع شدیم بیشتر توضیح خواهم داد. در گذشته همه کشورها در شش یا هفت دهه گذشته با دلار کار می کردند و در دو سه دهه اخیر یورو آمد و کشورها تجارت می کردند. با یکدیگر به دلار و یورو، اما از یک دهه گذشته، کشورهای مستقل از دلار و یورو فاصله گرفته اند و از ارزهای ملی خود استفاده می کنند، خب، ارزهای ملی کشورها خطراتی دارند و هیچ ابزاری برای پوشش ریسک وجود ندارد بانک‌های مرکزی رویکردی نوآورانه را در انعقاد قراردادهای سوآپ با یکدیگر و پوشش ریسک‌های ارزهای ملی خود آغاز کرده‌اند.

خب کشور ایران که کشور تحریمی است باید از اول وارد این فضا و فضای کسب و کار می شد و به فضل الهی این رویکرد در دو سال اخیر بین دو بانک مرکزی مهم اتخاذ شده است. ایران. اقتصاد روسیه، بزرگترین اقتصاد منطقه و همچنین اقتصاد ایران، با هم قرارداد پولی منعقد کرده ایم ما باید به سمت ارزهای ملی برویم و این همان چیزی است که در دهه گذشته پیش بینی شده بود و آنها فکر می کنند باید با پول ملی کشورهای دیگر کار کنیم. خیر، ما با این مدل به دنبال این هستیم که کشورهای دیگر با پول ملی ما فعالیت کنند و با پول ملی خود فعالیت کنند.

یعنی واردات ما با پول ملی آنها انجام می شود و آنها با پول ملی ما وارد می کنند یا صادرات ما با پول ملی ما انجام می شود و صادرات آنها با پول ملی آنها انجام می شود، زیرا شما گفتید که در گذشته بین ایران و روسیه این کار با یورو انجام شد، بله، این کار با دلار انجام شد و با روبل نیز انجام شد، اما انجام نشد. این کاملاً به ریال است. اکنون با این قرارداد پولی، بانک مرکزی روسیه پذیرفته است که به ریال موقعیت بگیرد که این موقعیت بسیار بالایی است، ریال را در حساب خود نزد ما می‌برد و ما ریسک آن را پوشش می‌دهیم، اما ریسک می‌کند. بوش، و بنابراین ما پول خود را بدون ریسک برای معامله گران در حال حاضر، زمانی که این کار است. زیرساخت ها وجود دارد، خوب، معامله گران دیگر به دلار نیاز دارند و یورو در دسترس نخواهند بود. ما به ریالی که صادرکنندگان اینجا به دست می‌آورند، امتیاز خاصی می‌دهیم، اسمش را می‌گذاریم ریال خارجی که می‌توانند بیایند و با مرکز مبادلات طلا و ارز آن را به ریال عادی تبدیل کنند.

بنابراین مشوق صادراتی از این طریق برای صادرکنندگان به روسیه در نظر گرفته می شود و برای پرداخت کارتی بین دو کشور از همین خط استفاده می شود.

سوال: من هم می خواهم از شما بپرسم که این کارت ها معمولا در دنیا استفاده می شوند. اکنون ایرانی ها همه شهروندان کشورمان را از دریافت آن محروم کرده اند. این شبکه مشترک ایران و روسیه چگونه کار می کند؟
خامه ای: و همانطور که در مورد قرارداد نقدی گفتم، این یک رویکرد ابتکاری بود و در این زمینه ما نیز ابتکار عمل و خلاقیت را به خرج دادیم، همانطور که گفتم همه کشورهای دنیا وقتی می خواهند کارت خود را در خارج از کشور پردازش کنند خوب است. وقتی شناسنامه و ویزا و سایر کشورهای اسکیموی غربی کشورهایی از جمله ایران را تحریم می کنند، خوب، باید بشینیم دست بگیریم؟ می خواهم به شما بگویم که برخی از کشورهای مستقل دنیا صنعت بانکداری الکترونیکی توسعه یافته ای دارند، از جمله ایران که شبکه پرداخت مستقل خود را دارد.

خامه ای: اکنون اکثر کشورها علاوه بر شبکه محلی مستقل خود از زیرساخت های «مصدر» و «ویزا» برای اتصالات خارجی خود به شبکه پرداخت کارت روسیه استفاده می کنند که «میر» نام دارد و قدمت کمتری نسبت به شبکه ما دارد. که ما حتی در این رابطه از روس ها هم جلوتر هستیم. در این طرح یک ایرانی می تواند از ابتدای شهریور با کارت بانکی خود به خرید در روسیه برود و یک روس با کارت خود به اینجا بیاید، یعنی ما کارت عابر بانک صادر نمی کنیم. یک کارت جدید با همان کارت شبکه بانکی ما.

سوال: آیا واقعاً هموطنان و شهروندان روسیه نیاز به دریافت یورو و دلار برای سفر خود دارند؟
خامه ای: قدیم ها این مشکل را داشتند، اگر یادتان باشد الان بیش از یک دهه است که بانک مرکزی همیشه در ازای ارز مسافرتی اسکناس دلار می دهد، ما آمدیم و یک قدم جدید برداشتیم، یعنی بعد از این، ما خواهد رفت با کشورهای همسایه از طریق کارت های بانکی خود سهم ارزی یکسانی دارد، مثلاً وقتی به دستگاه خودپرداز در روسیه می رود، می تواند به اندازه سهم خود از ارز روبل دریافت کند و ریال از آن کسر می شود. اکانت وی سال ها پس از آماده شدن زیرساخت های فنی آن، نویسندگان نرم افزار در حال کار بر روی آن هستند، تمامی این تست ها در حال گذراندن است و مرحله اول از اول شهریور به بهره برداری می رسد، یعنی کارت های شتاب ایرانی به زبان روسی کار خواهند کرد. دستگاه های خودپرداز تا پایان سال جاری و در فروشگاه پذیرنده در ایران پردازش می شود.

خامه ای: از آنجایی که دستگاه های خودپرداز ما اسکناس های کلان زیادی ندارند، پس از پایان سال جاری وارد فاز سوم می شویم، یعنی زمانی که کارت های ایرانی در خودپردازهای فروشگاه های روسیه پذیرفته می شوند و به جای اینکه در صف بایستند در اینجا و اگر کسی باشد. به آن کشور می رود، آن کشور بلیت او را کنسل می کند و می خواهند از این امکانی که بانک مرکزی ارائه کرده است استفاده کنند که در اینجا وجود ندارد و هرکس وارد این کشور شود می تواند از آن استفاده کند.

اتصال بانک های ایرانی به شبکه بانکی اوراسیا

سؤال: پس دو جنبه مثبت وجود دارد: یکی، همانطور که گفتیم، روش مبادله مالی است که قابل تحریم نیست.

خامه ای: مطمئناً ببینید که چرا ما یک کشور توسعه یافته را انتخاب کردیم برای خودش حرفی برای گفتن دارد و الان فکر می کنم شبکه میر روسیه یازده، دوازده کشور به ماهواره متصل است و خود ماهواره خیلی جلوتر از ماست رفت و با این هسته ارتباط برقرار کرد تا بتوانیم فوراً به این ماهواره ها متصل شویم زیرا به میر متصل هستند، یعنی بلافاصله بعد از این وعده می توانیم سرعت شبکه ایران را در مدت زمان بسیار کوتاهی به ده افزایش دهیم. 11 کشور دیگر به اتحادیه اوراسیا متصل خواهند شد و حتی کشورهایی مانند مصر نیز به این شبکه متصل هستند، اما علاوه بر So، ما این مدل را برای تعامل با کشورهایی که روابط اجتماعی بسیار بالایی با آنها داریم، روی میز گذاشتیم. مانند عراق و افغانستان و همانطور که می دانید میلیون ها ایرانی و عراقی بین این دو کشور رفت و آمد می کنند، پس این مدل انشاءالله می تواند در آنجا مفید واقع شود، به خصوص که کشورهایی که نام بردم، دارای یک سفر نیستند. صنعت بانکداری الکترونیک و ما می توانیم فناوری را به آنها منتقل کنیم و توسعه را در دو کشور ارتقا دهیم.