افزایش ایمنی معادن در دستور کار وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی

شما می دانید: این مصیبت بزرگ و بزرگترین حادثه معدنی تاریخ معادن ایران را تسلیت می گویم و از خداوند منان برای خانواده های محترم تسلیت می گویم و از خداوند منان خواستارم که بتوانیم اقدامات لازم را برای آرامش این عزیزان انجام دهیم. جهان این خانواده ها

سوال: اگر موافق هستید، از پرونده هموطنانی که در این حادثه مجروح شدند، شروع کنیم، خب 49 معدنچی زحمتکش جان باختند، چند نفر از آنها باقی مانده اند و الان چطور هستند؟
شما می دانید: در ابتدای این حادثه شانزده نفر به بیمارستان منتقل شدند که چهار نفر از آنها همچنان در بیمارستان بستری هستند و اقدامات لازم برای بهبودی این عزیزان در حال انجام است.

سوال: الان هنوز چهار نفر در بیمارستان هستند، چون یک نفر دیگر در خبرها بودیم که اعضای بدنش را اهدا کرد؟
شما می دانید: از این چهار نفر یک نفر برای اهدای عضو به یزد اعزام شد که حال یکی از این عزیزان خوب نیست و در کما به سر می برد.

سوال: بعد از وقوع این حادثه شخصاً از معدن بازدید کردید و شرایط را مشاهده کردید و نتیجه بازدیدتان چه بود؟
شما می دانید: در واقع از سال 76 در کشور با حوادث معادن زغال سنگ مواجه بوده ایم اما هیچ کدام از این حوادث در معادن زغال سنگ رخ نداده است، بلکه گستردگی آن بیشتر از بقیه بوده و چندین شهر با این موضوع مواجه بوده اند، یعنی شهدا و جان باختگان. نه تنها ساکن تپاس بودند، بلکه از شهرهای مختلف کاشمر، سبزوار و بیرجند به شهادت رسیدند.

سوال: جناب دکتر، نکته بسیار مهم در امور مربوط به معدن، رعایت نکات ایمنی است و از آنجایی که این کارگران عزیز در شهرهای دیگر زندگی می کردند، آیا این نکات ایمنی در معدن گنجانده شده بود یا خیر؟
شما می دانیدنکته ای که در ابتدای ورود به طبس به آن توجه کردم و از همه عزیزان خواهشمندم این است که ما دو موضوع را از هم جدا می کنیم که یکی خطاهای فردی یا اشتباهات فردی و سهل انگاری و دیگری خطای سیاست گذاری است و این روندی که به طور مکرر انجام می شود، ما به طور کلی می گوییم که این حوادث بر اساس این مسائل فردی است که باید بررسی شود و کمیته های حقیقت یاب تشکیل شود تا علت واقعی این حادثه مشخص شود. آنها می توانند به طور جداگانه به من وارد شوند، اما بهتر است این کمیته را با هم تشکیل دهیم تا بتوانیم این پدیده خوب را بررسی کنیم حدود 32 نفر فوتی داریم اما از سال 91 تا 1433 بالغ بر 114 نفر در این حوادث جان باختند. و این به این دلیل است که ما وارد لایه‌های زیرین و عمیق‌تر معادن زغال‌سنگ در سراسر کشور شده‌ایم و گاز متان در دنیا باعث انفجار می‌شود، اما میزان اشتباهات فردی در این حادثه باید بررسی شود بسیار خوب، اما من به شما چند نکته می دهم که در ایران شهری به اندازه تاپاس وجود ندارد. جمعیت شهر تپاس 40 هزار نفر است و اقتصاد تپاس تنها به معادن و بازرسی وابسته است که در ابتدا به صورت تخصصی در این زمینه کار کرده اند. از صحبت های من بعید است که سیستم های نظارتی ما سهل انگاری کرده باشند، اما همه جور فعالیت های اقتصادی وجود دارد و این کارشناسان آنجا هستند که سالی دو بار می روند و این معادن را بررسی می کنند، بنابراین وجود دارد. احتمال خطا از سوی بازرسان، اما این احتمال کمتر از شهرهای دیگر است. یک معدن سنتی و یک معدن مکانیکی و از دو معدن بازدید کردیم که یکی از آنها معدن سنتی و دیگری معدن مکانیکی بود.

سوال: آیا معدن جو جزء یکی از این معادن بوده است؟
شما می دانیددر میان معادن غیرمکانیزه، معدن فک 1750 نفر را استخدام می کند، مانند معدن سازمان حل و فصل اجتماعی، این معدن دارای سیستم های نظارت تصویری است قبل از پاشیدن فشار آب در سیستم استخراج هوایی، مسئول ایمنی در هر شیفت ابتدا باید میزان گاز را بررسی کند و سپس اگر مقدار گاز کم باشد، افراد مجاز به ورود هستند. پس از آن فرد می میرد، یعنی این گاز بسیار کشنده است و باید بررسی شود که آیا آن تجهیزات درست کار می کند یا خیر. اکنون نمی توانم بگویم که آیا این تجهیزات کاملاً ایمن است یا خیر.

سوال: جناب آقای دکتر مدری، اشاره می کردید که معدن مندی گو یکی از معادن سنتی کشور ما است و مسئول موضوع نظارت، ابتدا در نوبت کاری نوبت کار، میزان گاز متان آن منطقه را بررسی می کند. شونده ارزیابی می‌کند که می‌خواهند وارد محدوده فعالیت‌های معدنی شوند، خبری که منتشر شد این بود که کارگران قبلاً متوجه بوی گاز متان شده‌اند، آیا این خبر با توجه به اینکه تحقیقات میدانی نیز انجام شده است، صحت دارد؟
شما می دانید: بر اساس دیدگاهی که کارشناسان آنجا مطرح کردند، گاز متان بویی ندارد، محال است کسی بوی خاصی را استشمام کرده باشد و به نظر می رسد اشتباه فردی بوده است. ما از فردای آن روز با آنها تماس می گیریم و همچنین 200 نفر از کسانی که در آن معدن کار می کردند، به سلامت بیرون آمدند تا شاهد خوبی باشند صحت و سقم این خبر و سایر اخبار را از مردم چک کردند. در حال بررسی آنها

سوال: برخی خانواده ها اصلا اعلام رضایت نکردند و در مورد آن دسته از خانواده هایی که رضایت خود را اعلام نکردند، از جمله مواردی که شما اشاره کردید، تصاویری در فضای مجازی دست به دست می شود که از آنها چک می دهند تا رضایت خود را بدهند یا نه و اکنون با هر یک از آنها چه خواهید کرد؟
شما می دانید: نمی دانم این خبر چقدر صحت دارد، اما با توجه به تماسی که امروز با استاندار محترم خراسان جنوبی داشتم، ابتدا مبالغی که قرار بود به عنوان کمک به این خانواده ها پرداخت شود، پرداخت شد. حساب دادسرا و به دادسرا پرداخت می شود.

سوال: آیا مشخص است مبلغ هر خانواده ای که عزیزانشان در این حادثه مجروح شده اند چقدر است؟
شما می دانید: برای هر خانواده 200 میلیون تومان به حساب واریز شد و از فردا پرداخت کامل نیز بیمه و حوادث بوده و معتقدم به هر خانواده بیش از یک میلیارد تومان پرداخت خواهد شد.

سوال: مقدار متانی که گفتید قبل از ورود اندازه گیری شد آیا آخرین اندازه گیری در زمان ورود این گروه جدید به معدن، میزان متان استاندارد بود؟
شما می دانید: من این را نمی دانم چون آن شخص می رود و آنجا ثبت نام نمی کند، یعنی می رود و اعلام می کند، سه نفر از نیروهای امنیتی آنجا فوت کردند، یعنی شخصی که آنجا می رود، اگر بخواهد سهل انگاری کند، جانش در خطر است. ; بنابراین بعید است که خطای عمدی رخ داده باشد، یعنی خود شخص این کار را نکرده باشد.

سوال: معدن کاری یکی از سخت ترین حرفه هاست و البته به دلیل تمام مخاطراتی که گفتید نظارت خاصی می طلبد. چه فرآیندهای نظارتی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و زیرمجموعه های آن انجام شده است و نظارت بر فعالیت های معدنی بر اساس استانداردهای لازم بر عهده کیست؟
شما می دانیددر قانون سه نهاد نظارتی وجود دارد که یکی از آنها وزارت کار، وزارت ایمنی و مرکز مهندسی معدن است. زمانی که من معاون رفاه اجتماعی بودم یک نکته مهم وجود دارد، زیرا در آن زمان بلاسکو بحث می شد که بررسی می کردیم حوادث ناشی از کار عامل فقر است، حدود 1200 نفر رسما جان خود را از دست می دهند و حوادث ناشی از کار ما یک تعداد زیادی از افرادی که معلول می شوند، مثلاً بر اثر برق گرفتگی دست یا پایشان قطع می شود و گفته می شود که این تعداد مثلاً به 10 هزار معلول در چند سال اخیر می رسد، 700 نفر فوت کرده ایم . برای کاهش تعداد حوادث حین کار، یک گام یکپارچه سازی دستگاه های نظارتی است.

سوال: یعنی این مثلث شما، وزارت حریم خصوصی و دیگر مواردی که نام بردید باید ادغام شوند و کمیته ای برای بررسی و نظارت بر موضوع تشکیل شود؟
شما می دانید: تجربه ای که در کشورهای دیگر وجود دارد، چون وزارت بهداشت هم می آید و سلامت جسمی را تایید می کند و موسسه ای را به عنوان طرف قرارداد انتخاب می کنند، تمام امنیت آن از طرف وزارت حریم خصوصی، وزارت کار و وزارت کار است. سلامت و مرکز می خواهد یک موسسه را وارد سیستم کند و این امکان پذیر است و این ادغام برای همه ماینرها و ماینرها آرامش بیشتری دارد و با هزینه کمتری انجام می شود. متأسفانه در حوادث ناشی از کار در ساختمان ها این مشکل را داریم که شهرداری، آتش نشانی، وزارت کار و وزارت بهداشت از زاویه خودشان وارد ساختمان می شوند تا ببینند آیا موارد ایمنی رعایت می شود یا خیر. کشورها قبلاً این کار را انجام می دادند، اما آنها در مورد یکپارچه سازی سیستم های نظارتی این کار را ترک کردند، انشالله پس از این حادثه تلخ، به سمت تغییر اساسی در سیستم نظارت بر معادن به ویژه معادن زغال سنگ حرکت خواهیم کرد.

سوال: چند معدن در سراسر کشور داریم؟
شما می دانیدما 200 معدن زغال سنگ داریم و تا جایی که من می دانم از این 200 معدن فقط یک معدن مکانیزه است و با وجود اینکه مکانیزه نشدن آنها دلایل متعددی دارد، اما برخی از معادن به دلیل لایه ها و شکل هایی که در آنجا وجود دارد اصلاً نمی توانند مکانیزه شوند. یکی از اقداماتی که برای کاهش تصادفات باید انجام دهیم، نحوه افزایش مکانیزاسیون در معادن کشور است. متأسفانه اقتصاد زغال سنگ در ایران آنقدرها هم مقرون به صرفه نیست، دلیل آن بررسی شده است و نماینده محترم کرمان نیز توضیح دادند که اکنون در مورد معادن کرمان به دلیل عدم سودآوری، حقوق این کارگران عزیز پرداخت می شود. کمک از جاهای دیگر به تأخیر می افتد، زیرا وزارت کار دو نقش دارد که یکی از آنها ناظر بر معادن کشور از نظر ایمنی کار در کنار سایر نهادها است و دوم نقش دو معدن بزرگ کشور. کشور، یکی از آنها در تاپاس و یکی در کرمان نیز متعلق به صندوق های بازنشستگی کشوری است. این معادن چگونه می توانند اقتصاد بهتری داشته باشند تا به سمت مکانیزاسیون حرکت کنند، به سمت نیروی انسانی که با خطرات کمتری مواجه است، از جمله اقدامات و اقداماتی است که در دستور کار داریم.

برای جلوگیری از تکرار این اتفاقات، معمولاً تعداد زیادی از افراد جامعه، رسانه ها و مسئولان در ابتدای حادثه حضور دارند و سپس آرام آرام فراموش می شود. اگر می‌خواهیم جلوی این روند شرم‌آور را بگیریم، داوطلب می‌شویم هر سه ماه یکبار گزارشی از اقدامات برای بهبود ایمنی معدن زغال‌سنگ به‌ویژه برای تاپاس و بازماندگان ارائه کنیم و این گزارش را به مردم ارائه کنیم.